13 Prinsip untuk memandu transformasi sistem PERTANIAN dan MAKANAN
Oleh iPES FOOD (Panel Pakar Antarabangsa mengenai Sistem Makanan Mampan) et al.
1. KITAR SEMULA.
Keutamaan menggunakan sumber boleh dibaharui tempatan dan seberapa yang boleh sumber kitaran nutrien dan biomas.
2. PENGURANGAN IMPUT.
Mengurangkan atau menghapuskan pergantungan kepada pembelian input dan meningkatkan berdikari.
3. KESIHATAN TANAH.
Selamat dan meningkatkan kesihatan tanah dan berfungsi untuk menambahbaik pertumbuhan tumbuhan, terutamanya dengan menguruskan bahan organik serta meningkatkan aktiviti biologi tanah.
4. KESIHATAN HAIWAN.
Memastikan kesihatan dan kebajikan haiwan.
5. BIODIVERSITI.
Mengekalkan dan meningkatkan kepelbagaian spesies, kepelbagaian fungsi dan sumber genetik dan oleh itu mengekalkan biodiversiti agroekosistem dalam masa dan ruang di lapangan, ladang dan skala landskap.
6. SINERGI.
Meningkatkan interaksi ekologi positif, sinergi, penyatuan dan pelengkap antara elemen agroekosistem (haiwan, tanaman, pokok, tanah dan air).
7. KEPELBAGAIAN EKONOMI.
Mempelbagaikan pendapatan di ladang dengan memastikan bahawa petani berskala kecil mempunyai kebebasan kewangan yang lebih besar dan peluang nilai tambah sementara membolehkan mereka untuk memberi maklum balas kepada permintaan daripada pengguna.
8. PENCIPTAAN PENGETAHUAN BERSAMA.
Meningkatkan penciptaan dan perkongsian melintang pengetahuan termasuk inovasi tempatan dan saintifik, khususnya melalui pertukaran petani kepada petani.
9. NILAI SOSIAL DAN DIET.
Membina sistem makanan berdasarkan budaya, identiti, tradisi, sosial dan ekuiti jantina komuniti tempatan yang menyediakan diet yang sihat, pelbagai, bermusim dan sesuai dengan budaya.
10. KEADILAN.
Menyokong kehidupan yang bermaruah dan mantap bagi semua aktor yang terlibat dalam sistem makanan, terutamanya pengeluar makanan berskala kecil, berdasarkan perdagangan yang adil, pekerjaan yang adil dan layanan hak harta intelektual yang adil.
11. PENYAMBUNGAN.
Memastikan kedekatan dan keyakinan antara pengeluar dan pengguna melalui promosi rangkaian pembahagian yang pendek dan adil dan dengan menyematkan semula sistem makanan ke dalam ekonomi tempatan.
12. TADBIR URUS TANAH DAN SUMBER SEMULA JADI.
Mengukuhkan pengaturan institusi untuk menambahbaik, termasuk pengiktirafan dan menyokong keluarga petani, pekebun kecil dan petani pengeluar makanan sebagai pengurus mampan sumber semula jadi dan genetik.
13. PENYERTAAN.
Menggalakkan pertubuhan sosial dan penyertaan yang lebih besar dalam membuat keputusan oleh pengeluar makanan dan pengguna untuk menyokong tadbir urus desentralisasi dan pengurusan yang bersesuaian dengan sistem pertanian dan makanan tempatan.