Hanya satu minggu diet rendah garam tekanan darah bertambah baik dengan ketara

Kesan beralih kepada diet rendah garam boleh dilihat dalam masa seminggu sahaja, dan manfaat kepada kesihatan adalah ketara.

Kira-kira 75 peratus orang menunjukkan penurunan median sebanyak 8 mmHg (milimeter merkuri) dalam tekanan darah sistolik selepas mereka beralih daripada diet tinggi kepada rendah natrium selama seminggu, menurut kajian Amerika Syarikat (AS) yang diterbitkan dalam Journal of the American Medical Association pada 11 November 2023.

Profesor Madya Chin Chee Tang, Pakar Kardiologi Kanan di Pusat Jantung Nasional (NHC) Singapura, berkata walaupun penurunan 8 mmHg mungkin kelihatan tidak mengagumkan, ia adalah signifikan secara klinikal dan akan mengurangkan risiko seseorang itu mendapat strok, serangan jantung atau kegagalan buah pinggang.

Profesor Tan Huay Cheem, Pakar Kardiologi Kanan di Pusat Jantung Universiti Nasional (NUHC), Singapura, berkata: “Jangan memandang rendah pengurangan tekanan darah sistolik ini, kerana pengurangan 5 mmHg boleh mengurangkan risiko kejadian kardiovaskular utama sebanyak kira-kira 10 peratus. Diterjemahkan kepada populasi umum, kesan kepada kesihatannya amat besar.”

Tekanan darah yang baik ditakrifkan sebagai bacaan sistolik 120 mmHg berbanding bacaan diastolik 80 mmHg, atau 120/80. Singapura mentakrifkan tekanan darah normal di bawah 130/85. Bacaan sistolik mengukur tekanan dalam arteri apabila jantung berdegup, dan bacaan diastolik mengukur tekanan apabila jantung berehat di antara degupan.

Tekanan darah tinggi, dari semasa ke semasa, boleh menyebabkan jantung menjadi lemah dan mengakibatkan kegagalan jantung. Ia juga meningkatkan risiko strok dan kegagalan buah pinggang.

Kajian melibatkan 213 orang berumur 50 hingga 75 tahun dengan tekanan darah normal (25 peratus), tekanan darah tinggi terkawal (20 peratus), tekanan darah tinggi tidak terkawal (31 peratus), dan tekanan darah tinggi tidak dirawat (25 peratus).

Mereka diberi diet natrium tinggi dengan 2,200 miligram (mg) natrium ditambah setiap hari selama seminggu, diikuti dengan seminggu dengan hanya 500 mg natrium sehari. Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) mengesyorkan kurang daripada 2,000 mg natrium sehari iaitu kira-kira 5 gram (g) garam, atau kurang sedikit daripada satu sudu teh.

Prof Tan berkata: “Kajian ini penting kerana ia menunjukkan secara konklusif kesan manfaat pengurangan garam terhadap tekanan darah. Manfaat ini bukan sahaja diberikan kepada pesakit tekanan darah tinggi tetapi juga individu normal.”

Beliau menambah bahawa percubaan itu menunjukkan diet rendah garam adalah “terutamanya berkesan bagi pesakit kencing manis dengan tekanan darah tinggi kerana tekanan darah sistolik mereka turun sehingga 17 mmHg, atau lebih daripada dua kali ganda daripada keseluruhan kohort.

“Selain itu, anda tidak perlu menunggu lama sebelum kesan manfaat ditunjukkan, kerana tekanan darah yang lebih rendah diperhatikan dalam masa seminggu pengurangan garam,” katanya.

Prof Chin turut menyokong kajian itu, yang menurutnya direka dan dilaksanakan dengan baik.

Walaupun terdapat hanya lebih 200 peserta, semuanya terdedah kepada kedua-dua diet natrium tinggi dan rendah, yang menghapuskan variasi individu. Penggunaan pemantauan tekanan darah ambulatori yang mengambil pengukuran sepanjang hari, walaupun ketika seseorang itu sedang tidur memberikan bacaan yang lebih dipercayai.

Kajian itu juga menggunakan ujian air kencing untuk memeriksa pematuhan pengambilan garam. Ini menunjukkan bahawa para peserta sebenarnya mengambil kira-kira 1,300 mg natrium sehari apabila mereka menjalani diet rendah natrium mereka sepatutnya mengambil tidak lebih daripada 500 mg natrium sehari.

Prof Chin berkata: “Mengurangkan pengambilan garam adalah mencabar kerana ia menjejaskan profil rasa. Mungkin tidak realistik atau praktikal untuk mengharapkan seseorang individu mematuhi sepenuhnya sekatan pengambilan natrium 500 mg.”

Tetapi kajian menunjukkan bahawa walaupun mereka mengambil 1,300 mg natrium sehari dan bukannya 500 mg, “terdapat manfaat tekanan darah”.

“Oleh itu, ini menggalakkan saya. Mungkin tidak realistik untuk mengharapkan semua orang mematuhi sepenuhnya diet rendah garam seperti itu, tetapi konsepnya adalah untuk meningkatkan kesedaran bahawa lebih rendah kandungan garam dalam diet, lebih baik manfaat bagi tekanan darah,” katanya.

Memandangkan kesan terhadap tekanan darah berlaku dalam beberapa hari, Prof Chin berkata, ia mengukuhkan keperluan untuk menyedari kesan diet terhadap fungsi tubuh seharian.

Satu lagi penemuan penting, katanya, ialah penurunan tekanan darah juga berlaku pada orang yang biasanya tidak mempunyai tekanan darah tinggi, serta mereka yang diketahui menghidap tekanan darah tinggi, tidak kira sama ada mereka sedang mengambil ubat.

Kata Prof Chin: “Ini menunjukkan bahawa mengehadkan garam masih perlu dalam kalangan pesakit tekanan darah tinggi yang sedang mengambil ubat.”

Beliau menambah: “Memandangkan pengambilan garam yang tinggi di Singapura dan masyarakat Asia yang lain, ini adalah peluang untuk menangani salah satu faktor risiko penting yang boleh diubah suai untuk penyakit kardiovaskular iaitu tekanan darah tinggi.”

Penurunan tekanan darah tidak terlalu sukar untuk dicapai bagi orang yang memasak makanan mereka sendiri, katanya, kerana diet rendah garam adalah bersamaan dengan mengurangkan pengambilan garam “biasa” sebanyak setengah sudu teh.

Tetapi Prof Chin mengakui bahawa ia lebih mencabar dalam hal makanan yang dibungkus dan diproses, serta makanan yang disediakan oleh restoran dan sumber luar lain.

Prof Tan berkata: “Cabaran yang sentiasa ialah bagaimana untuk mengekalkan perubahan tingkah laku ini dalam jangka panjang.

“Sering kali, kelas sosioekonomi yang lebih tinggi lebih cenderung untuk mencuba perubahan ini dan melakukan dengan lebih baik daripada campur tangan tingkah laku berbanding kumpulan berpendapatan rendah. Kerajaan perlu bekerjasama rapat dengan industri makanan dalam perkara ini.”

Seperti Prof Tan, Prof Chin berpendapat campur tangan kerajaan amat bermanfaat: “Ini mungkin memerlukan beberapa bentuk rangka kerja kawal selia, sebagai tambahan kepada kempen pendidikan awam semasa mengenai pengurangan garam. Tetapi jika boleh dicapai, ini boleh menjadi campur tangan kos rendah untuk meningkatkan kesihatan negara keseluruhannya.”

Lembaga Promosi Kesihatan (HPB) berkata sembilan daripada 10 orang di sini mengambil lebih daripada 2,000 mg natrium sehari. Tinjauan Pemakanan Kebangsaan (NNS) 2022 pada 2022 mendapati purata pengambilan natrium di sini ialah 3,620 mg, jauh melebihi jumlah yang disyorkan.

HPB menyasarkan pengurangan 15 peratus dalam pengambilan garam menjelang 2026.

Jurucakap HPB berkata: “Sebagai sebahagian daripada strategi ini, HPB akan terus bekerjasama dengan pengeluar dan pembekal garam, sos dan perasa, serta pengendali makanan, untuk mengurangkan natrium dalam hidangan dan meningkatkan ketersediaan dan kebolehcapaian produk natrium rendah.”

Ia juga akan diteruskan dengan usaha pendidikan awam untuk meningkatkan kesedaran mengenai kesan diet tinggi natrium, dan cara untuk mengurangkan atau menggantikan garam dalam makanan.

Sumber: The Straits Times, Singapura (Dikemaskini 27 November 2023)