Mikroplastik yang dimakan, kebanyakannya melalui makanan laut, kekal di dalam tubuh dan boleh menjejaskan kesihatan manusia secara negatif, kata pakar alam sekitar.
Pakar Pengurusan Alam Sekitar dan Sisa, Dr. Theng Lee Chong berkata saintis mendapati bahawa interaksi mikroplastik dalam tubuh manusia kebanyakannya melalui proses menelan dan penyedutan boleh menghasilkan pelbagai jenis ketoksikan, bergantung kepada jenis mikroplastik.
“Mikroplastik adalah bahan cemar luaran yang memasuki sistem tubuh kita, dan tidak mungkin dikumuhkan.
“Oleh itu, ia akan kekal di dalam tubuh kita sepanjang hayat dan mungkin menyebabkan pelbagai jenis kesan kesihatan dalam jangka masa panjang,” katanya.
Ini, katanya, termasuk kesan buruk kepada hormon manusia, sistem pembiakan dan juga perkembangan kanser.
Walau bagaimanapun, katanya menurut Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO), penyelidikan yang lebih holistik diperlukan untuk mendapatkan penilaian yang tepat mengenai pendedahan kepada mikroplastik dan potensi kesannya terhadap kesihatan manusia.
Theng berkata untuk meminimumkan risiko pengambilan mikroplastik, adalah penting bagi pengguna meningkatkan pengetahuan mereka mengenai sumber mikroplastik.
“Contohnya, makanan laut terutamanya kerang mempunyai potensi paling tinggi untuk mikroplastik. Uncang teh juga mengandungi mikroplastik, serta pakaian gentian sintetik,” katanya.
Beliau menasihatkan pengguna membaca label produk bagi memastikan ia bebas daripada plastik atau manik mikro.
Beliau berkata tabiat penggunaan mungkin paling sukar untuk dibentuk memandangkan ia cuba mengubah amalan biasa atau gaya hidup orang ramai.
“Contohnya, orang ramai mungkin masih mahu makan udang galah walaupun mereka tahu ia mungkin mengandungi kepekatan mikroplastik yang tinggi,” katanya.
Theng menambah bahawa dasar dan campur tangan kerajaan adalah penting untuk menangani isu mikroplastik dan kesannya.
“Ini boleh dilakukan melalui kawalan yang lebih berkesan terhadap spesifikasi produk, pembungkusan produk dan larangan produk berimpak tinggi tertentu, dan mewujudkan kesedaran berterusan.”
Theng juga berkata bahawa kerajaan mestilah membuat keputusan yang rasional, dengan penyelidikan yang terbukti dan berasaskan saintifik, bukannya keputusan yang berorientasikan perniagaan.
Beliau berkata, keupayaan rawatan dan pelupusan juga boleh dipertingkatkan untuk meminimumkan kebocoran mikroplastik ke dalam alam sekitar, yang boleh dilakukan melalui rangka kerja kawal selia yang lebih ketat mengenai pencemaran.
Pensyarah Kanan, Universiti Teknologi Malaysia (UTM), Dr. Nina Diana Nawi berkata mikroplastik dijana daripada pelbagai sumber terutamanya daripada aktiviti manusia.
“Contohnya, daripada penciptaan produk, pengurusan rumah dan pejabat, pengurusan sisa tidak mampan, aktiviti sukan, percutian, aktiviti marin, perkapalan dan pelayaran.
“Ini adalah sumber penting mikroplastik yang terdapat di perairan.”
Beliau berkata kawasan perindustrian, kediaman dan bandar berpenduduk padat adalah penyumbang utama mikroplastik dalam sistem air tawar.
Sementara itu, aktiviti antropogenik, seperti pembungkusan makanan, dobi, penggunaan produk rumah, memancing, salutan permukaan dan serpihan tayar kereta menyumbang kepada mikroplastik dalam air laut.
Nina berkata mikroplastik dipindahkan ke laut melalui hujan, pencemaran dan kumbahan, dan hidupan marin akan memakan mikroplastik ini, yang kemudiannya dimakan oleh manusia.
Beliau menambah bahawa sumber utama mikroplastik melibatkan plastik bersaiz mikro yang dihasilkan oleh industri, seperti pembuatan ubat gigi, pembersih muka, tali pancing, alat mainan dan kosmetik.
Sumber: The Star (5 Jun 2024)