Banyak yang diperkatakan mengenai kekejaman yang terlibat dalam industri haiwan peliharaan tetapi ramai pembeli haiwan peliharaan yang membeli haiwan peliharaan mereka dari kedai haiwan peliharaan tidak mengetahui atau tidak menyedari dari mana baka ini berasal iaitu baka tulen, kacukan atau baka campuran.
Pembiak baka anak anjing dan penternak di belakang rumah adalah rahsia industri perdagangan haiwan peliharaan yang disimpan dengan baik. Sering tersembunyi daripada pandangan umum, kemudahan pembiakan ini menghasilkan anjing secara besar-besaran untuk dijual melalui kedai haiwan peliharaan, atau terus kepada pengguna melalui Internet.
Tempat ini menempatkan anjing dalam keadaan yang mengerikan dengan kekurangan yang serius seperti tempat tinggal yang tidak mencukupi, anak anjing di tempat yang sempit, tempat yang kotor dengan makanan yang tidak mencukupi, air, penjagaan veterinar atau pergaulan. Tambahan pula, haiwan yang dihasilkan ini dianggap sebagai komoditi, tertakluk kepada kehendak pemiliknya, yang boleh memilih untuk menyimpan atau membuangnya sesuka hati.
Anak anjing di kedai haiwan peliharaan terutamanya diperoleh daripada pembiak baka anak anjing, di mana ia dikendalikan seperti barang di rak kedai. Hakikat bahawa haiwan ini adalah bentuk kehidupan yang mempunyai keupayaan untuk merasakan kesakitan dan penderitaan sama sekali tidak diendahkan. Penggemar haiwan peliharaan yang membeli haiwan dari kedai ini sering bergantung semata-mata kepada jaminan pemilik mengenai kesejahteraan haiwan itu, tidak mempunyai pandangan langsung tentang keadaan hidup sebenar mereka.
Penternak terutamanya mementingkan kuantiti, bukan kualiti. Matlamat utama mereka ialah haiwan betina ini pada setiap peluang untuk melahirkan seberapa banyak seperinduk anak anjing yang mungkin dengan sedikit atau tiada masa pemulihan di antaranya. Apabila haiwan betina yang membiak ini keletihan secara fizikal sehingga tidak dapat membiak lagi, ia sama ada dijual dengan harga murah atau ditinggalkan.
Pada masa ini penternak di belakang rumah ini tidak dikawal dan tidak dipantau. Kadang-kadang mereka membiak baka campuran tetapi mereka kerap berbohong, mendakwa bahawa anjing mereka adalah baka tulen. Tiada kebimbangan mengenai anak anjing itu mewarisi sebarang kecacatan genetik, sifat yang tidak diingini atau gangguan tingkah laku.
Beberapa bakal pembeli anjing meluangkan masa untuk menyelidik ciri dan keperluan baka yang mereka pertimbangkan. Apabila terdapat ledakan permintaan untuk baka tertentu, terutamanya apabila Hollywood menghasilkan filem anjing, penternak yang tidak bertanggungjawab cuba memenuhi permintaan kerana margin keuntungan. Walau bagaimanapun, apabila anjing tidak menjadi seperti rakan fiksyen mereka, tempat perlindungan haiwan menjadi sesak dengan baka ini.
Pembeli mungkin diperdayakan oleh anak anjing comel dan anak kucing yang dipisahkan daripada ibunya pada kira-kira lapan minggu, apabila sistem imunnya masih lemah, dan dipindahkan dalam sangkar untuk dijual semula kepada penjual haiwan peliharaan.
Pengalaman dipisahkan daripada ibunya dan beralih kepada persekitaran di mana keadaan kebersihan mungkin kurang untuk anak anjing ini tidak dapat bertahan. Sering kali anak anjing yang tidak sihat atau mempunyai kecacatan dijual kepada orang ramai tanpa mendedahkan sepenuhnya keadaan sebenar haiwan itu pada masa jualan.
Akibatnya, banyak anak anjing ditinggalkan dalam masa beberapa minggu selepas pembelian kerana pembeli yang tidak curiga tidak dapat menangani tingkah laku haiwan yang tidak bergaul atau tidak dapat menyesuaikan diri, sekali gus menjadikan tempat perlindungan haiwan dan kumpulan penyelamat yang penuh dengan anak-anak haiwan yang masih muda. Kedai haiwan peliharaan perlu berhenti menjual anak anjing dan anak kucing atas sebab pembeli terus membeli haiwan peliharaan baharu tahun demi tahun manakala beribu-ribu haiwan merana di tempat perlindungan.
Sehubungan itu, Persatuan Pengguna Pulau Pinang (CAP) mengalu-alukan rancangan kerajaan Selangor untuk melarang penjualan kucing dan anjing di kedai haiwan peliharaan, yang dilaksanakan pada Jun tahun lepas. Ia adalah langkah yang sesuai, kerana industri haiwan peliharaan hanya berminat untuk mengaut keuntungan daripada jualan haiwan dengan jumlah yang tinggi.
Membeli haiwan di kedai haiwan peliharaan secara tiba-tiba adalah perkara biasa, tanpa mengambil kira penderitaan yang dialami oleh ibu anjing dan kucing apabila melihat anak-anaknya dibawa pergi dalam masa beberapa minggu selepas kelahiran, manakala haiwan ini terbaring tidak berdaya terkurung dalam ruang yang kecil.
Selain anak anjing dan anak kucing, penternak belakang rumah juga menternak haiwan peliharaan eksotik, seperti landak yang dilaporkan berada dalam keadaan tidak sihat dengan serangan hama, kulat, luka dan masalah pernafasan.
Percubaan Selangor untuk melarang penjualan anak anjing dan anak kucing di kedai haiwan peliharaan adalah menggalakkan, tetapi ia mungkin tidak menghalang penternak anak anjing daripada membiaknya secara tidak bertanggungjawab dan mereka akan menggunakan kaedah alternatif untuk menjualnya, terutamanya melalui internet.
Industri haiwan peliharaan Malaysia dikawal secara longgar kerana tiada undang-undang khusus yang mengawal pembiak baka anak anjing dan penternak belakang rumah. Tempat ini pada masa ini tidak dikawal dan tidak dipantau, yang menyumbang kepada lebihan haiwan dan penyalahgunaannya.
Kini sudah tiba masanya untuk mula menggubal undang-undang bagi mengawal selia industri haiwan peliharaan dengan lebih baik. Pilihan terbaik ialah menetapkan standard minimum penjagaan kemanusiaan sambil menambah baik penjagaan veterinar dan undang-undang perlindungan haiwan. Walau bagaimanapun, selagi keuntungan boleh dibuat, industri haiwan peliharaan mempunyai sedikit insentif untuk mengubah amalannya secara sukarela.
Penyelesaian sebenar ialah terletak kepada usaha untuk meyakinkan orang ramai untuk tidak membeli haiwan. Selagi terdapat permintaan untuk haiwan peliharaan, industri yang berorientasikan keuntungan akan bersedia untuk membekalkannya. Oleh itu, CAP ingin menggesa kerajaan untuk menggubal undang-undang yang mengawal selia industri haiwan peliharaan ini.
Mohideen Abdul Kader
Presiden
Persatuan Pengguna Pulau Pinang
Kenyataan Akhbar, 20 Mei 2024