Perlukah mengecas telefon semalaman? Adakah ‘cas berlebihan’ akan membuatnya meletup? Menolak mitos biasa mengenai bateri

Dalam dunia bateri litium-ion, telefon pintar menjadi tumpuan utama. Namun ia juga mencetuskan perdebatan yang berterusan: adakah pengecasan berpanjangan (atau semalaman) mendatangkan malapetaka pada bateri?

Beberapa faktor menentukan jangka hayat bateri telefon, termasuk usia pembuatan dan usia kimianya. Yang terakhir merujuk kepada kemerosotan beransur-ansur bateri disebabkan oleh pembolehubah seperti turun naik suhu, corak pengecasan dan nyahcas serta penggunaan keseluruhan.

Dari semasa ke semasa, penuaan kimia bateri litium-ion mengurangkan kapasiti cas, jangka hayat bateri dan prestasi.

Menurut Apple:

Bateri [iPhone] biasa direka untuk mengekalkan sehingga 80% daripada kapasiti asalnya pada 500 kitaran pengecasan lengkap apabila beroperasi dalam keadaan biasa.

Penyelidikan mendapati bateri telefon pintar 2019 boleh, secara purata, menjalani 850 kitaran pengecasan/penyahcasan penuh sebelum menurun kepada kapasiti di bawah 80%. Ini bermakna hanya 80% daripada kapasiti bateri awal kekal selepas kira-kira dua hingga tiga tahun digunakan. Pada ketika ini bateri mula habis dengan ketara lebih cepat.

Perlukah mengecas telefon semalaman?

Kebanyakan telefon pintar generasi baharu akan mengambil masa antara 30 minit dan dua jam untuk mengecas sepenuhnya.

Masa pengecasan berbeza-beza bergantung pada kapasiti bateri peranti dan kapasiti yang lebih besar memerlukan lebih banyak masa serta jumlah kuasa yang dibekalkan oleh pengecas.

Mengecas telefon semalaman bukan sahaja tidak perlu, ia juga mempercepatkan penuaan bateri. Kitaran pengecasan penuh (dari 0% – 100%) perlu dielakkan untuk memaksimumkan jangka hayat bateri.

Samsung berkata:

Mengecas bateri sehingga 100% terlalu kerap boleh memberi kesan negatif kepada jangka hayat keseluruhan bateri.

Begitu juga, memastikan iPhone dicas penuh bagi tempoh yang lama boleh menjejaskan keadaan baterinya.

Daripada tambah nilai penuh, adalah disyorkan untuk mengecas bateri sehingga 80% dan tidak membenarkannya merosot di bawah 20%.

Bolehkah telefon dicas berlebihan?

Secara teori, bateri litium-ion boleh dicas berlebihan. Ini boleh membawa kepada risiko keselamatan seperti bateri menjadi terlalu panas dan terbakar. Berita baiknya ialah kebanyakan telefon moden mempunyai perlindungan terbina yang secara automatik menghentikan bateri daripada mengecas lebih daripada 100% ia menghalang sebarang kerosakan daripada pengecasan berlebihan.

Walau bagaimanapun, setiap kali bateri berkurangan kepada 99% (disebabkan oleh aplikasi yang bergerak di latar belakang) ia akan “mengecas”: ia akan mula mengecas semula untuk mengekalkan keadaan yang dicas sepenuhnya.

Pengecasan beransur-ansur boleh menyebabkan bateri kehabisan dari masa ke masa. Itulah sebabnya banyak pengeluar mempunyai ciri untuk mengawalnya. IPhone Apple menawarkan fungsi untuk menangguhkan pengecasan melebihi 80%. Telefon Galaxy Samsung menyediakan pilihan untuk mengehadkan caj pada 85%.

Bolehkah telefon meletup akibat dicas?

Sangat tidak mungkin telefon pintar akan meletup akibat pengecasan terutamanya kerana kebanyakan telefon kini mempunyai perlindungan automatik terhadap pengecasan berlebihan.

Namun, selama bertahun-tahun kami melihat beberapa laporan telefon meletup tanpa diduga. Ini biasanya berlaku akibat kerosakan pembuatan, perkakasan berkualiti rendah atau kerosakan fizikal.

Bateri telefon litium-ion menjadi terlalu panas apabila haba yang dijana semasa pengecasan tidak dapat hilang. Ini boleh menyebabkan melecur atau, dalam kes yang melampau, membawa kepada kebakaran.

Bateri ini juga beroperasi dengan berkesan dalam julat suhu 0℃ hingga 40℃. Ia mungkin mengembang pada suhu sekitar yang lebih tinggi, yang berpotensi menyebabkan kebakaran atau letupan.

Menggunakan pengecas atau kabel yang tidak betul, rosak atau berkualiti rendah juga boleh menyebabkan terlalu panas, bahaya kebakaran dan kerosakan pada telefon itu sendiri.

Panduan untuk meningkatkan jangka hayat bateri

Walaupun telefon mungkin mempunyai mekanisme keselamatan terbina untuk melindungi bateri, mengambil pendekatan berhati-hati akan menjadikannya tahan lebih lama. Berikut ialah beberapa cara untuk melindungi bateri telefon:

1. Pasang kemas kini perisian terkini untuk memastikan telefon dikemas kini dengan peningkatan kecekapan bateri pengeluar.

2. Gunakan pengecas kuasa asal atau diperakui, kerana penghantaran kuasa (amp, volt dan watt) dalam pengecas luar pasaran boleh berbeza dan mungkin tidak memenuhi piawaian keselamatan yang diperlukan.

3. Elakkan daripada mendedahkan telefon kepada suhu tinggi. Apple dan Samsung mengatakan telefon mereka berfungsi paling baik pada suhu sekitar 0℃ hingga 35℃.

3. Hadkan pengecasan kepada 80% daripada kapasiti penuh dan jangan biarkan ia menurun di bawah 20%.

4. Jangan biarkan telefon dicas untuk tempoh yang lama, seperti semalaman, dan putuskannya daripada sumber kuasa jika bateri mencapai 100%.

5. Simpan telefon di kawasan yang mempunyai pengudaraan yang baik semasa mengecas dan elakkan meletakkannya atau pengecas di bawah selimut, bantal atau tubuh semasa ia disambungkan kepada sumber kuasa.

6. Pantau keadaan bateri dan gunakan untuk mengenal pasti aliran luar biasa, seperti mengambil masa yang berlebihan untuk mengecas, atau penyaliran cepat.

7. Jika anda perasan telefon anda panas secara berlebihan, atau bahagian belakang membonjol atau bengkak, berkunjunglah ke pusat servis yang bertauliah untuk memeriksa dan membaikinya.

Jika anda mahukan butiran khusus mengenai telefon dan bateri, pilihan terbaik ialah mengikut garis panduan pengilang.

Sumber: The Conversation (5 Oktober 2023)