Plastik tersembunyi jauh di dalam tanah

Di sebalik operasi besar-besaran untuk menutup tapak pelupusan haram di Kuala Langat, aktivis tempatan masih mendapati tempat dengan sisa plastik yang tertimbus jauh di dalam tanah di seluruh daerah.

Pertubuhan ini juga telah menemui tapak pelupusan sampah baharu yang bertaburan di seluruh kawasan itu, dengan satu tapak mengandungi plastik daripada sisa elektronik.

Pua Lay Peng, dari Kumpulan Tindakan Alam Sekitar Kuala Langat (KLEAG) berkata walaupun pihak berkuasa negeri mengalihkan sisa plastik untuk dilupuskan dengan betul, terdapat sejumlah besar yang masih berada di bawah permukaan tanah. “Apabila sisa plastik ini akhirnya ditemui, ia tertimbus di bawah timbunan tanah yang dibawa ke lokasi itu.

“Tapak yang ditimbus itu kini ditumbuhi rumput, tetapi jika anda menggalinya dengan cukup dalam, anda masih boleh menemui sisa plastik dengan mudah,” kata Pua, yang telah bertahun-tahun berjuang untuk menghalang pihak tidak bertanggungjawab mengimport dan melupuskan sisa plastik dan kadbod secara haram di kawasan Jenjarom dan Telok Panglima yang kedua-duanya berada di daerah Kuala Langat.

Dia berkata pasukannya tidak pernah berhenti walaupun semua tapak pelupusan haram telah ditutup oleh pihak berkuasa negeri, dengan anggota pertubuhannya secara aktif mencari tapak baharu dan kedai “kitar semula” yang boleh muncul tanpa sebarang notis.

“Dua hari lalu, kami berjaya mengesan tapak haram di Telok Mengkuang, yang juga di Kuala Langat, dan kami menemui sisa plastik dari dua negara Eropah,” kata Pua.

Beliau berkata komposisi sisa juga telah berubah daripada kebanyakan pembungkusan dan botol plastik pada masa lalu kepada lebih banyak plastik daripada sisa elektronik yang diimport secara haram. “Terdapat begitu banyak sisa buangan dibawa masuk ke negara ini pada masa ini,” katanya.

Selain pencemaran umum, pembuangan sisa plastik secara sewenang-wenangnya juga menghasilkan mikroplastik.

Pensyarah Kanan Universiti Teknologi Malaysia (UTM), Dr Shamila Azman, yang telah meneliti mikroplastik secara meluas, berkata sisa plastik di tapak pelupusan boleh pecah menjadi kepingan yang lebih kecil akibat terdedah kepada cahaya matahari, luluhawa dan penguraian fizikal dari semasa ke semasa.

“Plastik yang tertimbus boleh melarut resap bahan kimia daripada bahan tambahan yang digunakan dalam proses pembuatan, dan ini boleh melarut resap ke dalam tanah dan air bawah tanah,” kata Shamila, yang betugas di Fakulti Kejuruteraan Awam UTM.

Bagaimanapun, katanya, penguraian plastik kepada mikroplastik adalah lebih perlahan jika sisa itu tertimbus.

Mageswari Sangaralingam dari Persatuan Pengguna Pulau Pinang (CAP) berkata hampir mustahil untuk mengelak daripada terdedah kepada mikroplastik pada masa ini kerana ia boleh terbentuk secara tidak sengaja akibat haus dan lusuh bahan sintetik antara lain seperti barangan plastik dan tayar.

Mageswari berkata dengan peningkatan dalam pengeluaran plastik, jumlah mikroplastik dalam alam sekitar juga semakin meningkat dan menyebabkan pencemaran yang serius di seluruh dunia.

Shamila dari UTM berkata orang ramai boleh melakukan peranan mereka untuk mencegah pencemaran mikroplastik yang meluas dengan memilih barangan boleh guna semula dan bukannya plastik guna sekali.

“Adalah dinasihatkan untuk memilih serat semula jadi bagi pakaian kerana fabrik sintetik seperti poliester boleh menghilangkan seratmikro semasa mencuci,” katanya sambil menambah bahawa orang ramai perlu memasang penapis seratmikro apabila menggunakan mesin basuh. Shamila berkata selain menapis air minuman, orang ramai juga perlu mengelak daripada menggunakan produk penjagaan diri seperti penyental pengelupasan dan ubat gigi yang mengandungi manikmikro.

“Orang ramai juga perlu memastikan mereka membuang sisa dengan betul untuk mengelakkan plastik daripada memasuki badan air dan alam sekitar,” tambahnya.

Sumber: The Star (23 Jun 2024)