KENYATAAN AKHBAR
22 Oktober 2024
Gabungan Hentikan Perdagangan Sisa Malaysia: Kerajaan perlu komited kepada Perjanjian Plastik Global yang kukuh dan berkesan untuk menamatkan pencemaran plastik
Kuala Lumpur, Malaysia – Mencabar norma budaya pergantungan kita kepada plastik, melalui seni, filem dan cerita, dengan acara penglibatan awam ‘Perjalanan Menamatkan Pencemaran Plastik’ (‘Journey to End Plastic Pollution’) oleh Gabungan Hentikan Perdagangan Sisa Malaysia (Malaysia Stop Waste Trade Coalition): Acara tiga hari yang berakhir pada 20 Oktober, berfungsi sebagai platform kritikal untuk menerangi realiti nyata pergantungan kita kepada plastik sebagai dorongan kolektif oleh gabungan itu, mendahului Jawatankuasa Perundingan Antara Kerajaan (INC-5) kurang daripada lima minggu lagi.
Menekankan keperluan bagi tindakan tegas dalam INC-5 yang akan datang, ia juga menjadi peringatan mengenai penyertaan kurang memberangsangkan Malaysia dalam INC sebelum ini. Kemuncak dalam sesi Sembang Fireside mengenai ‘Rakyat atau Plastik?’ dengan Menteri Sumber Asli dan Kelestarian Alam, Y.B. Nik Nazmi bin Nik Ahmad, sesi itu memaparkan perbincangan mengenai persimpangan antara hak asasi manusia dan alam sekitar, dan langkah-langkah untuk menangani isu pengurusan sisa plastik di Malaysia. Ahli panelnya termasuklah Wakil Malaysia ke Suruhanjaya Hak Asasi Manusia Antara Kerajaan ASEAN (AICHR) H.E. Edmund Bon Tai Soon, dan Setiausaha Kehormat Sahabat Alam Malaysia dan Penyelidik Persatuan Pengguna Pulau Pinang, Mageswari Sangaralingam, dikendalikan oleh Penyokong tindakan iklim dan kelestarian, Melissa Tan.
Nik Nazmi menekankan cabaran menangani sisa plastik berikutan dasar-dasar yang terpisah daripada pelbagai kementerian, yang dipisahkan lagi oleh kerajaan Persekutuan, negeri dan tempatan. Sementara Edmund Bon pula berkongsi bahawa AICHR telah merundingkan Deklarasi Hak Asasi Manusia ASEAN sejak dua tahun lalu, menggesa kementerian untuk memperjuangkan deklarasi itu memandangkan Malaysia akan mempengerusikan ASEAN pada tahun depan.
Nik Nazmi juga berkongsi pendekatan yang dirancang untuk menangani sisa plastik, sementara mengesahkan keperluan bagi Malaysia menerajui agenda Deklarasi Hak Asasi Manusia ASEAN: “Apa yang kita sedang usahakan sekarang adalah untuk mempunyai Dasar Negara atau perundangan mengenai plastik memandangkan kita akhirnya kita juga menuju ke arah Perjanjian Plastik Global, dan kita memerlukan perundangan sedemikian untuk menyatukan segala-galanya dan mempunyai pendekatan bersatu. Kita tidak boleh melepaskan peluang keemasan ini; sekian lama kita mempunyai cara ASEAN ini ‘urus diri sendiri, jangan campur hal orang’. Inilah masanya dan Deklarasi Hak Asasi Manusia ASEAN adalah satu cara bagi kita melangkaui sempadan kita untuk melihat apa yang boleh kita lakukan, bersama-sama sebagai sebuah rantau.”
Memandangkan acara ‘Perjalanan Menamatkan Pencemaran Plastik’ bertepatan dengan pengumuman Belanjawan Negara 2025, persoalan timbul sama ada langkah positif kerajaan Malaysia satu langkah ke hadapan dalam memperuntukkan RM300 juta kepada Tabung Peralihan Tenaga Nasional (NETR) akan dicemari dengan kemasukan 18 loji janakuasa Sisa kepada Tenaga (Waste-to-Energy).
Mageswari pula membangkitkan persoalan penyelesaian palsu seperti kredit plastik dan cadangan 18 loji janakuasa Sisa kepada Tenaga (WTE) sebagai salah satu cara untuk menangani masalah sisa plastik: “Dalam INC-5, kami menggesa pertama sekali untuk mengurangkan pengeluaran plastik, kerana tanpa kewajipan yang jelas dan langkah berkesan untuk mengehadkan pertumbuhan semasa dan pengeluaran plastik, perjanjian itu akan gagal untuk menangani krisis pencemaran plastik jika kita tidak menanganinya di sumber dan ia seharusnya menjadi penghapusan secara berperingkat global kerana plastik sedang didagangkan.
“Komuniti menentang insinerasi, jadi terdapat perkataan baharu sekarang, kemudahan ‘Sisa kepada Tenaga’ tetapi ia masih merupakan insinerator yang menyamar, dan ini tidak serasi dengan ekonomi kitaran. Insinerasi WTE sebenarnya bukan ‘tenaga boleh diperbaharui’ tetapi ia didorong sebagai tenaga boleh diperbaharui walaupun dalam NETR,” katanya lagi, disebabkan peranannya dalam mengekalkan kitaran pencemaran dan pengimportan sisa.
Wong Si Peng, wakil Gabungan Hentikan Perdagangan Sisa Malaysia berkata: “Setiap pertubuhan kami telah melakukan pelbagai aktiviti daripada pertemuan dengan komuniti, penyelidikan dan penerbitan laporan dan penglibatan dengan agensi penguatkuasaan yang meneliti isu sisa plastik di Malaysia. Ini adalah kali pertama cara kreatif dan artistik digunakan untuk berkongsi maklumat kami mengenai keadaan pencemaran plastik dengan orang ramai. Melalui kerja kami ini, kami telah melihat sisi kotor dan buruk pencemaran plastik yang memberi kesan kepada alam sekitar kita dan komuniti yang terpencil daripada penduduk bandar. Kami berharap acara penglibatan awam di kawasan yang lebih bandar, menggunakan medium kreatif ini, akan membolehkan lebih ramai orang ramai menyertai perjalanan untuk menamatkan pencemaran plastik.”
Thing Siew Shuen, Pengurus Program Kanan Greenpeace Malaysia berkata: “INC5 memberikan peluang penting untuk membentuk semula hubungan kita dengan plastik melalui Perjanjian Plastik Global. Dan Malaysia kesuntukan masa untuk mengubah haluan kerana kekurangan komitmen terhadap Perjanjian Plastik Global yang kukuh dan memberi kesan yang memberikan tumpuan kepada menangani punca sisa plastik melalui pengurangan dalam pengeluaran, meletakkan masa depan kita pada risiko yang serius.”
Klik di sini untuk “The Journey to End Plastic Pollution Event Factsheet”:
https://consumer.org.my/…/FACT-SHEET-Journey-to-End…