CAP Gesa Kerajaan Tolak Maklumat Salah daripada Industri ENDS dan HTP, Memetik Risiko Kesihatan Awam

Persatuan Pengguna Pulau Pinang (CAP) menggesa kerajaan supaya menolak hujah yang dikemukakan oleh industri sistem penghantaran nikotin elektronik (electronic nicotine delivery systems – ENDS) (termasuk e-rokok dan vape) dan industri produk tembakau dipanaskan (heated tobacco products – HTP).

Hujah-hujah industri ENDS dan HTP serta pelobi mereka menyamai hujah-hujah yang pernah digunakan oleh industri tembakau sebelum ini, yang kini dikawal ketat di bawah Konvensyen Rangka Kerja Kawalan Tembakau (Framework Convention on Tobacco Control – FCTC) Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO), yang diterima pakai oleh lebih 90 peratus negara di seluruh dunia.

Industri mempromosikan ENDS dan HTP sebagai alternatif yang lebih selamat dan alat untuk berhenti merokok, tetapi dakwaan ini hanyalah maklumat palsu yang diteruskan oleh industri untuk menyokong ketagihan nikotin. Memorandum 1960-an oleh Addison Yeaman, Penasihat Undang-undang bagi Brown & Williamson, dengan jelas menyatakan, “Kami dalam perniagaan menjual nikotin, suatu dadah yang menagihkan”.[1]

Berikut ialah sanggahan CAP terhadap dakwaan*yang dibuat oleh Dewan Perniagaan Vape Malaysia (MVCC) dan kumpulan lobinya (*https://www.freemalaysiatoday.com/category/nation/2024/07/23/drastic-vape-regulations-could-kill-industry-say-groups/):

Dakwaan: Rancangan kerajaan untuk “memperkenalkan langkah-langkah menghisap vape yang terlalu melarang harus dilaksanakan secara berperingkat.”

Sanggahan: Apa yang dipanggil langkah ‘melarang’ yang dilaksanakan secara berperingkat mewakili strategi industri untuk mencegah atau melengahkan usaha kerajaan untuk membendung penyakit dan isu berkaitan rokok. Pelaksanaan secara beransur-ansur membolehkan masa untuk industri melobi, memintas dan mengeksploitasi kelemahan undang-undang sebelum setiap peringkat baharu berkuat kuasa, menjadikan pendekatan itu kurang berkesan berbanding langkah-langkah segera yang komprehensif.

Pada 2007, industri tembakau melancarkan ledakan pengiklanan selama setahun sebelum pengenalan amaran kesihatan grafik (graphic health warnings – GHW) dan larangan ke atas penjelasan seperti “ringan,” “lembut,” “sejuk” dan “mentol.” Masa strategik ini bukan kebetulan. Syarikat tembakau memperkenalkan pelbagai reka bentuk pembungkusan baharu, hadiah percuma, perisa rokok, variasi dan tempat paparan. Idea untuk memintas sekatan undang-undang telah dikumpulkan daripada pameran tembakau terbesar ASEAN pada tahun 2003 dan 2005, di mana profesional industri membincangkan dan mempamerkan perkembangan dalam sektor tembakau.

Berdasarkan taktik ini, langkah kawalan tembakau tidak seharusnya dilaksanakan secara berperingkat, seperti yang sering dicadangkan oleh industri. Melaksanakan Akta itu secara keseluruhannya sejajar dengan Konvensyen Rangka Kerja WHO mengenai Kawalan Tembakau (FCTC), yang mana Malaysia adalah penandatangan.

Dakwaan: Akta Produk bagi Kesihatan Awam 2024 (Akta 852) boleh membawa kepada kesan ekonomi dan kesihatan awam yang besar.

Sanggahan: Kerajaan menghadapi beban fiskal yang besar dalam merawat kecederaan paru-paru yang berkaitan dengan penggunaan rokok elektrik atau vape (EVALI), dengan kos dianggarkan mencecah RM369 juta setiap tahun menjelang 2030 jika tiada langkah undang-undang dilaksanakan. Ini berbeza dengan RM500 juta yang boleh dijana setiap tahun daripada cukai vape. Bekas Menteri Kesihatan, Dr Zaliha Mustafa telah menyatakan bahawa kos rawatan EVALI adalah kira-kira RM150,000 setiap pesakit, dengan perbelanjaan perubatan dijangka meningkat dari semasa ke semasa.[2]

Berdasarkan kos rawatan yang tinggi itu, kebanyakan pesakit mungkin mendapatkan rawatan di hospital awam, dan ini akan memberi tekanan tambahan pada perkhidmatan perubatan yang sudah terbeban. Jika pesakit EVALI dimasukkan ke hospital atau tidak dapat bekerja, ini boleh menyebabkan gangguan tenaga kerja, pendapatan berkurangan serta tekanan dan kesukaran kewangan yang meningkat untuk keluarga mereka iaitu kos tersembunyi yang sering diabaikan oleh industri.

Dakwaan: Melaksanakan pembungkusan kosong dan melarang paparan produk vape boleh membunuh industri dan menjejaskan kestabilan pasaran.

Sanggahan: Pembungkusan kosong ditangani oleh Artikel 11 (Pembungkusan dan Pelabelan Produk Tembakau) dan Artikel 13 (Pengiklanan, Promosi dan Penajaan Tembakau) WHO FCTC. Memandangkan produk ini berbahaya kepada kesihatan dan sangat menagihkan, hujah bahawa industri akan musnah atau pasarannya tidak stabil oleh langkah ini adalah tidak sah.

Sehingga 2024, lebih 20 negara menggunakan pembungkusan kosong untuk produk tembakau, mengalih keluar semua penjenamaan, logo, warna dan maklumat promosi daripada pembungkusan, dan hanya meninggalkan fon, saiz dan amaran kesihatan yang standard. Negara pertama yang melaksanakan pembungkusan kosong ialah Australia pada 2012, diikuti oleh beberapa negara lain, termasuk United Kingdom, Perancis dan Kanada.

Bilangan negara yang mengguna pakai pembungkusan kosong terus berkembang apabila lebih banyak negara mengiktiraf manfaat kesihatan awamnya dalam mengurangkan kadar merokok dan bahaya berkaitan merokok.

Dakwaan: Industri kini menggaji 31,500 pekerja, termasuk sebahagian besar Bumiputera. Kehilangan pekerjaan yang teruk dan penurunan dalam jejak ekonominya boleh berlaku.

Sanggahan: Walaupun industri mendakwa menggaji 31,500 pekerja, ia gagal untuk mengakui bahawa ia membahayakan kesihatan 1.4 juta penghisap vape dewasa Malaysia setakat 2022.[3] Selain itu, kesan terhadap belia yang bersekolah yang mempunyai akses kepada vape diabaikan.

Tinjauan Kesihatan dan Morbiditi Kebangsaan (NHMS) 2022 mendedahkan peningkatan ketara dalam penggunaan e-rokok dan vape dalam kalangan remaja Malaysia. Kelaziman penggunaan ENDS dalam kalangan remaja berumur 13 hingga 17 tahun meningkat daripada 9.8 peratus pada 2017 kepada 14.9 peratus pada 2022, menandakan lonjakan ketara dalam tempoh lima tahun, walaupun kadar merokok menurun.[4]

Dakwaan: Pemain industri dibiarkan dalam kegelapan disebabkan kekurangan kejelasan daripada kerajaan.

Sanggahan: Artikel 5.3 FCTC menyatakan: “Dalam menetapkan dan melaksanakan dasar kesihatan awam mereka dengan menghormati kawalan tembakau, Parti hendaklah bertindak untuk melindungi dasar ini daripada kepentingan komersial dan kepentingan lain industri tembakau mengikut undang-undang negara.” Kesihatan awam mestilah diutamakan daripada kepentingan komersial.

Wakil industri tembakau melanggar kesucian Parlimen apabila mereka melobi pada Julai 2022, pada hari yang sama Menteri Kesihatan membentangkan Generational End Game (GEG).[5]

Dakwaan: Industri vape di Malaysia merupakan sektor yang semakin berkembang yang menawarkan peluang pekerjaan dan berpotensi menarik pelaburan langsung asing.

Bantahan: Malaysia tidak memerlukan pelaburan langsung asing yang menjadikan penduduknya penagih nikotin, sama seperti Syarikat Hindia Timur lakukan kepada China dengan candu pada abad ke-18. Sebaliknya, Malaysia harus menumpukan kepada membangunkan tenaga kerja mahir dan berasaskan pengetahuan untuk menarik pelaburan langsung asing.

Dakwaan: Langkah larangan boleh mendorong pengguna ke arah pasaran gelap, meningkatkan kehadiran produk yang tidak terkawal dan tidak selamat, yang akan merisikokan pengguna dan menjejaskan perniagaan yang sah.

Sanggahan: Industri tembakau sering menggunakan ancaman ‘pasaran gelap’ untuk menentang cukai yang lebih tinggi ke atas rokok. Sebagai tindak balas, kerajaan melaksanakan langkah-langkah seperti dakwat keselamatan, setem cukai, dan kod bar pada kotak rokok untuk memerangi penyeludupan. Walau bagaimanapun, cara paling berkesan untuk menghapuskan rokok seludup, serta ENDS dan HTP, adalah melalui pengharaman sepenuhnya. Ini akan menghapuskan produk yang tidak terkawal dan tidak selamat, malah walaupun apa yang dipanggil ‘selamat’ ENDS dan HTP yang dipromosikan oleh industri adalah tidak benar-benar selamat.

Dakwaan: Menghisap vape tidak bermaksud untuk bukan perokok atau belia. Pendidikan dan bukannya larangan adalah kunci untuk menangani isu ini. Mendidik golongan muda dan bukan perokok bahawa menghisap vape adalah alat pengurangan bahaya yang dimaksudkan bagi perokok dewasa adalah penting.

Sanggahan: Jika menghisap vape tidak bermaksud untuk bukan perokok atau belia, tidak masuk akal untuk melabur begitu banyak dalam reka bentuk pembungkusan, iklan dan pemasaran. Sebuah syarikat reka bentuk pembungkusan menyatakan: “Reka bentuk pembungkusan yang berkesan memainkan peranan penting dalam keseluruhan strategi pemasaran sesuatu produk. Ia berfungsi sebagai alat pemasaran yang berkuasa yang mempengaruhi tingkah laku dan persepsi pengguna.”[6]

Syarikat tembakau melancarkan Program Pencegahan Merokok Belia (YSP) antara tahun 1997 dan 2001, menyedari sepenuhnya bahawa penyelidikan mereka menunjukkan program sedemikian tidak mungkin berjaya. Program-program ini membolehkan syarikat kelihatan bertanggungjawab secara sosial kepada kerajaan dan orang ramai.

MVCC menggunakan strategi yang sama untuk meyakinkan kerajaan.

Dakwaan: Maklumat yang tepat adalah penting bagi pengguna memahami faedah dan risiko menghisap vape. Pembungkusan kosong mengaburkan butiran penting mengenai produk, seperti kandungan dan maklumat keselamatannya.

Sanggahan: Perokok yang ingin berhenti tidak boleh bergantung pada ENDS (sistem penghantaran nikotin elektronik) atau HTP (produk tembakau dipanaskan) kerana keinginan nikotin mereka boleh menyebabkan mereka menyedut lebih dalam, mengambil sedutan yang lebih besar, lebih kerap, atau sedutan lebih banyak kali setiap hari untuk memuaskan keperluan mereka. Ini mencerminkan strategi yang digunakan oleh industri tembakau apabila menurunkan paras “tar” dan menggunakan penjelasan seperti “Ringan,” “Lembut” atau “Lancar” untuk mencadangkan pilihan yang lebih sihat kepada kerajaan dan perokok secara mengelirukan.

Lebih-lebih lagi, perokok biasanya mengetahui jenama pilihan mereka dan tidak memerlukan reka bentuk pembungkusan untuk membuat keputusan pembelian. Tawaran industri ‘maklumat tepat’ mengenai ‘butiran produk penting’ adalah taktik untuk mengaburkan bahaya menghisap vape dan mengehadkan ruang bagi amaran kesihatan grafik.

Walaupun bahaya merokok sudah diakui, industri ENDS sering memetik ulasan Public Health England 2015 yang menganggarkan bahawa ENDS adalah 95 peratus kurang berbahaya daripada merokok.[7] Walau bagaimanapun, ulasan editorial 2020 dalam American Journal of Public Health oleh enam pakar terkemuka mengenai ENDS dan kesihatan awam menafikan dakwaan ini, melabelkannya sebagai “lapuk, mengelirukan dan tidak sah.” Ulasan itu menekankan bahawa dakwaan ini “tidak boleh lagi dibuat dalam perbincangan mengenai bahaya menghisap vape.”[8]

Yang penting, tiada kajian jangka panjang wujud untuk mengesahkan dakwaan bahawa ENDS kurang berbahaya. Tambahan pula, batasan penyelidikan sedia ada menjadikannya hampir mustahil untuk menentukan sama ada produk meningkatkan risiko kanser sehingga ia digunakan sekurang-kurangnya 15 tahun. Dalam pada itu, diketahui bahawa penghisap vape terdedah kepada EVALI.

Dakwaan: Tinjauan Tembakau Dewasa Global (GATS) 2023 mendedahkan bahawa menghisap vape menjadi penting dalam membantu perokok mengurangkan atau menghentikan tabiat mereka.  Pada 2023, kadar merokok di negara ini menurun kepada 19 peratus daripada 23 peratus pada 2011, sementara kelaziman menghisap vape meningkat kepada 5.8 peratus daripada 0.8 peratus dalam tempoh yang sama. Menghisap vape kini merupakan kaedah kedua paling digemari dalam kalangan perokok yang ingin berhenti merokok.

Sanggahan: Dakwaan ini berdasarkan Global Adult Tobacco Survey (GATS) Malaysia 2023 dan ia mengelirukan kerana:

• GATS Malaysia (2023) secara khusus menyatakan: “Walaupun kelaziman penggunaan tembakau dan merokok menurun dari 2011 hingga 2023, peningkatan kelaziman e-rokok adalah kebimbangan kesihatan awam. Oleh itu, semua penyedia penjagaan kesihatan harus menasihati orang dewasa yang menghisap tembakau atau menggunakan e-rokok untuk berhenti tabiat ini, dengan menggunakan intervensi berkesan yang ditawarkan oleh Kementerian Kesihatan.[9]
• GATS tidak menyatakan secara jelas bahawa “menghisap vape menjadi penting dalam membantu perokok mengurangkan atau menghentikan tabiat mereka.” Ia hanya menunjukkan bahawa menghisap rokok konvensional menurun dan penggunaan ENDS meningkat. Menghisap vape bukanlah cara yang diakui untuk berhenti merokok.

Terdapat beberapa isu kritikal yang industri tidak sebutkan:

• Pencemaran alam sekitar:Kajian Industri Vape Malaysia 2023 melaporkan bahawa peranti vape pakai buang “mendapat bahagian pasaran dengan cepat dalam masa yang singkat.”[10] Walau bagaimanapun, peranti ini menyumbang dengan ketara kepada pencemaran plastik dan bahan kimia, termasuk nikotin dan bahan berbahaya lain dalam e-cecair. Tambahan pula, bateri litium-ion dalam peranti ini menimbulkan risiko kebakaran apabila dibuang di tapak pelupusan sampah.

Menurut kajian oleh University of Oxford dan University College London (UCL), disokong oleh The Faraday Institution, kira-kira 1.3 juta ENDS dibuang di UK setiap minggu dan ini bermakna kira-kira 10,000 kg litium dari ENDS berakhir di tapak pelupusan sampah setiap tahun . Didapati bahawa bateri yang dibuang masih boleh dicas dan terpasang lebih daripada 450 kali, dan dengan itu ia merupakan pembaziran sumber yang berharga.[11]

Keracunan nikotin berkaitan ENDS: Keracunan nikotin secara tidak sengaja dalam kalangan kanak-kanak di Malaysia juga semakin meningkat. Pusat Racun Negara yang berpangkalan di Universiti Sains Malaysia (Pusat Racun Negara, PRN) melaporkan 66 kes keracunan berkaitan menghisap vape antara Januari 2015 dan Ogos 2022. Bilangan kes meningkat daripada enam pada 2019 kepada 21 pada 2021, dengan kebanyakan kejadian melibatkan kanak-kanak berumur antara satu hingga empat tahun, yang paling muda berusia empat bulan. Dalam 76 peratus daripada kes ini, keracunan disebabkan oleh pengambilan e-cecair secara tidak sengaja di rumah.[12]^{, [13]} E-cecair ini, sering terdapat di dalam perisa yang menarik minat kanak-kanak, ia boleh membawa maut jika tertelan.

Menjelang akhir 2023, Majlis Kawalan Tembakau Malaysia (MCTC) melihat peralihan dalam trend keracunan nikotin, yang sebelum ini tertumpu dalam kalangan kanak-kanak di bawah umur lima tahun sebelum 2021. Peningkatan penggunaan sistem penghantaran nikotin elektronik (ENDS) dalam kalangan belia menyebabkan peningkatan kes dalam kalangan remaja dan dewasa.[14]

Bantahan industri terhadap larangan Paparan Produk Vape: Sejak 2005, Kementerian Kesihatan Thailand menguatkuasakan pengharaman ke atas paparan bungkusan rokok di tempat jualan. Langkah ini menghadapi tentangan ketara daripada syarikat tembakau, yang menggerakkan persatuan peruncit untuk menentang larangan itu dan mencabar kejelasan perkataan dalam undang-undang tersebut. Kumpulan antimerokok terpaksa mengumpulkan pertubuhan kesihatan, rangkaian keluarga, dan media untuk menyokong Menteri Kesihatan dalam berdiri teguh menentang tekanan daripada syarikat tembakau. Pengharaman itu berjaya kerana Tinjauan Tembakau Dewasa Global (GATS) 2009 mendapati hanya 6.7 peratus daripada lebih 500,000 kedai runcit di Thailand terus mempamerkan bungkusan rokok atau iklan lain.

Di Malaysia, produk vape sering dipamerkan di kedai runcit atau berhampiran tempat jualan, kadangkala bersama gula-gula dan makanan ringan, dan kurang daripada satu meter dari lantai di mana memudahkan ia dicapai dan pada paras mata kanak-kanak. Malah sesetengah peranti vape direka untuk menyerupai watak kartun atau barangan lain yang menarik minat kanak-kanak.[15][15]

Kesimpulannya, Persatuan Pengguna Pulau Pinang (CAP) menggesa kerajaan Malaysia supaya menolak maklumat salah yang disebarkan oleh industri ENDS dan HTP. Hujah-hujah industri, yang menyamai hujah-hujah yang sebelum ini digunakan oleh sektor tembakau yang dikawal ketat, bertujuan untuk mengekalkan ketagihan nikotin dan menjejaskan kesihatan awam. Dakwaan  ENDS dan HTP sebagai alternatif yang lebih selamat dan alat berhenti merokok kekurangan bukti yang boleh dipercayai dan merupakan sebahagian daripada strategi yang lebih luas untuk menangguhkan atau melemahkan langkah kawalan tembakau.

Kerajaan mestilah melaksanakan peraturan yang komprehensif dan segera, kerana langkah beransur-ansur hanya membenarkan industri mengeksploitasi kelemahan undang-undang dan meneruskan amalan berbahaya ini. Risiko kesihatan awam yang ketara, termasuk kelaziman menghisap vape yang semakin meningkat dalam kalangan belia, pencemaran alam sekitar daripada peranti pakai buang, dan peningkatan kes keracunan nikotin, melebihi sebarang faedah ekonomi yang mungkin dituntut oleh industri.

Kesihatan awam, khususnya perlindungan terhadap golongan muda, mestilah diutamakan daripada kepentingan komersial industri tembakau. Kerajaan Malaysia harus mengikut prinsip Konvensyen Rangka Kerja WHO mengenai Kawalan Tembakau (FCTC), di mana ia menjadi penandatangan, dan mengutamakan kesihatan dan kesejahteraan rakyatnya dengan menggubal peraturan yang kukuh dan segera mengenai ENDS dan HTP.

 

 

Mohideen Abdul Kader
Presiden
Persatuan Pengguna Pulau Pinang (CAP)

Surat Kepada Pengarang,  5 September 2024

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

RUJUKAN

[1] LA Times (23 June 1996). Smoking Gun : The Unlikely Figure Who Rocked the U.S. Tobacco Industry. https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1996-06-23-fi-17774-story.html

[2] Bernama (30 November 2023). Govt expected to spend RM369 mln per year to treat Evali cases. https://www.bernama.com/en/news.php?id=2249795

[3] CodeBlue (21 August 2023). Malaysia’s Vape Industry Grew 53%, Adult Users Rose 27% – Before Nicotine Delisting. https://codeblue.galencentre.org/2023/08/21/malaysias-vape-industry-grew-53-adult-users-rose-27-before-nicotine-delisting/

[4] CodeBlue (25 May 2023). NHMS Survey: Among Malaysian Teens, Smoking Rate Falls But Vaping Prevalence Rises To 15%.
https://codeblue.galencentre.org/2023/05/25/nhms-survey-among-malaysian-teens-smoking-rate-falls-but-vaping-prevalence-rises-to-15pc/

[5] Malaysia Now (27 July 2022).Health expert slams big tobacco lobbyists at Parliament ahead of anti-smoking bill.
https://www.malaysianow.com/news/2022/07/27/health-expert-slams-big-tobacco-lobbyists-at-parliament-ahead-of-anti-smoking-bill

[6] Appinio (12 January 2024). What is Packaging Design? Process, Examples, Trends.
https://www.appinio.com/en/blog/market-research/packaging-design#

[7] Public Health England (August 2015). E-cigarettes: an evidence update. A report commissioned by Public Health England.
https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/

[8] American Journal of Public Health, Vol. 110, Issue 2 (February 2020). Invalidity of an Oft-Cited Estimate of the Relative Harms of Electronic Cigarettes.
https://ajph.aphapublications.org/doi/epdf/10.2105/AJPH.2019.305424

[9] MOH and WHO. GATS Malaysia 2023 Executive Summary.
https://drupal.gtssacademy.org/sites/default/files/country_

[10] Malaysian Vape Chamber of Commerce. The Malaysian Vape Industry Study 2023, Consumption and spending habits.
https://dpvmalaysia.com/downloads/the_malaysian_vape_industry_study_2023.pdf

[11] University of Oxford (14 December 2023). Study finds that vast amounts of waste are caused by single-use e-cigarette batteries.
https://www.ox.ac.uk/news/2023-12-14-study-finds-vast-amounts-waste-are-caused-single-use-e-cigarette-batteries

[12] PRN (15 November 2021).
https://www.instagram.com/p/CWSA98JJPMl/?hl=en (viewed on 6 March 2023).

[13] Universiti Sains Malaysia, National Poison Centre. Nicotine Poisoning trend after emerging of e-cigarette products in Malaysia.

[14] CodeBlue (17 November 2023).MCTC Links Rise In Teen, Adult Nicotine Poisoning In Malaysia To Vape.
https://codeblue.galencentre.org/2023/11/17/mctc-links-rise-in-teen-adult-nicotine-poisoning-in-malaysia-to-vape/

[15] Pusat Racun Negara (8 September 2023). Penjualan Vape Tanpa Kawalan.
https://www.facebook.com/prnusm/posts/